Raciążek

Leży na wysokiej krawędzi stanowiącej granicę między Wysoczyzną Kujawską i Kotliną Toruńską, ok. 50 m ponad dnem doliny Wisły. Miejscowi krawędź tę, ze względu na jej ukształtowanie, nazywają często górami kujawskimi. Warto je zobaczyć, zwłaszcza, że Raciążek oddalony jest od uzdrowiska zaledwie 4 km na południe. Droga do niego prowadzi po zboczach krawędzi.

We wsi na uwagę zasługuje kościół Wszystkich Świętych i św. Hieronima wyrastający na zachodnim placu miejscowości (w latach 1317-1870 Raciążek funkcjonował jako miasteczko, nie rozwinął się wszakże w większe miasto na skutek miażdżącej konkurencji pobliskiego Torunia).

Jest to świątynia jednonawowa, posiadająca kwadratową wieżę. Została wybudowana w latach 1597-1612, w stylu późnogotyckim i renesansowym. Jej późnorenesansowe i barokowe wyposażenie pochodzi zasadniczo z XVII i XVIII w. Wyróżnia się w nim ołtarz główny z 1615 r. oraz nieco młodsze stalle z 1630 r. Ze wschodniego placu Raciążka biegnie droga do ruin zamku biskupiego, jakiego początki sięgają XIV stulecia. Stanął on na miejscu starszego, drewnianego gródka. Aż do czasów rozbiorów stanowił własność i rezydencję biskupów kujawskich. W 1404 r. stał się miejscem ugody Władysława Jagiełły z Krzyżakami, na mocy której weszli oni w posiadanie Żmudzi, oddając ziemię dobrzyńską za wykupem Polsce.

W XVIII w. przebudowano go na rezydencję pałacową, wszelako po rozbiorach popadł w ruinę, a w XIX stuleciu go rozebrano. Do dzisiaj ostały się fragmenty murów czworobocznego budynku gotyckiego na fundamentach z głazów oraz fragmenty murów obronnych, wieży i części murów piwnicznych budynku zamkowego.

W miejscowości warto także odwiedzić wczesnośredniowieczne grodzisko pierścieniowate, znajdujące się na jej południowym krańcu.